Giải đáp thắc mắc: Cá tra và cá basa có phải là cùng một loài cá?

   Cá là một món ăn phổ biến trong bữa cơm hằng ngày của nhiều gia đình, không chỉ vì giá trị dinh dưỡng cao mà còn vì sự đa dạng trong cách chế biến. Trong số các loại cá, cá tra và cá ba sa thường bị nhầm lẫn do hình dáng khá giống nhau. Để tránh tình trạng này, BÁC TÔM sẽ chia sẻ một số bí quyết nhỏ giúp bạn phân biệt hai loại cá này hiệu quả hơn.

  1. Cá tra?

   Cá tra (tên tiếng Anh: Pangasius catfish) là một loài cá da trơn thuộc bộ Siluriformes, nổi bật với thân hình dày và đầu nhỏ hơn nhiều so với tỷ lệ cơ thể. Loài cá này sở hữu hai cặp râu khá dài, một cặp ở hàm trên và một cặp ở phần cằm, giúp chúng dễ dàng cảm nhận môi trường xung quanh.

   Chủ yếu sinh sống trong vùng nước ngọt, đặc biệt là khu vực sông Mê Kông, cá tra còn có khả năng thích nghi tốt và sinh sống trong môi trường nước lợ. Nhờ khả năng thích nghi này, cá tra được nuôi phổ biến tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long, nơi cung cấp môi trường lý tưởng cho sự phát triển của chúng.

   Cá tra có thân dày, màu xám đen và phần bụng màu trắng, với kích thước trưởng thành có thể đạt đến chiều dài hơn 1 mét và trọng lượng hơn 10kg. Đây là loài ăn tạp, thức ăn của chúng bao gồm các loại động vật nhỏ, côn trùng, rong tảo và thức ăn viên, giúp chúng phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ.

  2. Cá basa?

   Cá basa, còn được gọi là cá giáo hoặc cá sát bụng, thuộc bộ cá da trơn (Siluriformes) và có tên khoa học là Pangasius bocourti. Loài cá này đóng vai trò quan trọng trong kinh tế của cộng đồng dân cư đồng bằng sông Cửu Long, mang lại nguồn thu nhập cao nhờ giá trị thương phẩm.

   Thân cá basa có đặc điểm với phần đuôi hơi dẹt, lườn tròn và phần bụng phình to. Màu sắc của loài cá này thường là xanh xám ở lưng và bụng có màu trắng xám. Khả năng thích nghi tốt với môi trường nước ngọt giúp cá basa dễ nuôi và phát triển nhanh chóng trong môi trường tự nhiên. Chính vì thế, cá basa không chỉ dễ dàng sinh sản mà còn mang lại giá trị kinh tế cao cho người nuôi trồng.

  3. Cách phân biệt cá tra và cá basa

 Quan sát hình dạng đầu cá

   Cá tra có phần đầu gồ và bè về hai bên, trông thô và không đều. Đầu của chúng cũng dẹp theo chiều ngang và có lỗ hõm giữa xương sọ sâu và rộng hơn so với cá basa nhưng ngắn hơn. Khi cá tra đóng miệng, răng của chúng không thể thấy được.

   Trong khi đó, cá basa có đầu ngắn và dẹp khi nhìn từ phía trên xuống, lỗ hõm giữa xương sọ của chúng khá cạn và hẹp nhưng lại dài. Miệng của cá basa hơi nghiêng so với mắt, và dải răng trên hàm rộng, khiến chúng ta có thể thấy răng khi cá đóng miệng lại. Chính những đặc điểm này giúp chúng ta phân biệt rõ ràng hai loại cá thân trơn này.

  Quan sát độ dài của râu

   Cá ba sa và cá tra đều thuộc họ cá tra, nhưng đặc điểm đôi râu của chúng khác nhau rõ rệt. Cá ba sa có sợi râu hàm trên bằng ½ chiều dài đầu, trong khi phần râu hàm dưới ngắn hơn, chỉ bằng ⅓ chiều dài đầu. Điều này giúp phân biệt dễ dàng giữa hai loại râu của cá ba sa.

   Còn cá tra lại có đôi râu dài hơn nhiều so với cá ba sa, kéo dài từ mắt đến tận mang cá. Điều đáng chú ý là râu hàm trên và râu hàm dưới của cá tra bằng nhau. Những đặc điểm này giúp chúng ta nhận diện rõ ràng hai loài cá thân trơn này trong họ cá tra.

  Quan sát phần thân cá

   Một đặc điểm khác để phân biệt cá ba sa và cá tra là quan sát phần thân cá. Cá ba sa có thân ngắn, hơi dẹp ở hai bên và bụng to, phình ra. Màu sắc của phần mặt lưng của chúng thường là xanh nâu nhạt, còn phần bụng thì có màu trắng.

   Trong khi đó, cá tra có phần sống lưng màu sáng bạc và lấp lánh. Phần thân của cá tra dài hơn và bụng nhỏ hơn so với cá ba sa, với màu xanh đậm ở mặt lưng. Khi bạn cầm cá tra lên, dễ dàng nhận thấy sự khác biệt ở phần bụng nhỏ và màu sắc sáng bạc lấp lánh so với bụng trắng và to của cá ba sa. Những đặc điểm này giúp bạn dễ dàng phân biệt hai loại cá này một cách chính xác hơn.

  Quan sát phần thịt cá

   Khi cắt để lộ phần thịt cá, bạn sẽ thấy cá ba sa có thớ thịt nhỏ, đều và có màu trắng. Phần bụng phình to của cá ba sa khi xẻ ra sẽ có hai múi mỡ trông như múi bưởi và có màu trắng đục. Đây là một trong những đặc điểm nhận dạng rõ ràng của loài cá này.

   Trong khi đó, cá tra có thớ thịt khá to và màu hơi đỏ hồng. Phần mỡ của cá tra không có màu trắng, thay vào đó là màu vàng, đặc biệt là ở cá tra nuôi hầm. Phần mỡ này có mùi rất hôi và khi chế biến, nếu không kỹ lưỡng, sẽ khiến món ăn có mùi nồng hơn. Những đặc điểm này giúp chúng ta dễ dàng phân biệt giữa cá ba sa và cá tra khi chuẩn bị các món ăn từ hai loại cá này.

  Giá của cá basa và cá tra

   Cá ba sa được nuôi chủ yếu ở thượng nguồn, với thời gian nuôi thường kéo dài đến 6 tháng. Trong khi đó, cá tra có thể nuôi ở hạ nguồn và thời gian nuôi chỉ khoảng 4 tháng. Vì thế, giá của cá ba sa thường cao hơn cá tra một chút. Hiện nay, giá cá ba sa khoảng 50.000 đồng/kg, trong khi cá tra nằm ở mức khoảng 30.000 đồng/kg.

   Do cá ba sa có mức giá cao hơn và khó phân biệt khi cắt thành khoanh, nhiều thương lái lợi dụng điều này để “đánh tráo” nhằm trục lợi. Dù cá ba sa hay cá tra đều rất ngon và bổ dưỡng, nhưng nếu chẳng may mua nhầm thì thật là khó chịu, phải không nào? Hy vọng với những thông tin từ BÁC TÔM, chị em sẽ không còn bị nhầm lẫn khi chọn mua hai loại cá thuộc họ cá tra này nữa.